حتما شما هم هنگام خرید اینترنتی در صفحه دروازه پرداخت بانک‌ها یا صفحه پرداخت شرکت‌ها متوجه شده اید که در کنار کادری که باید درون آن رمز عبور و اطلاعات حساس خود را وارد کنید کیبورد مجازی وجود دارد و به شما سفارش می شود از آن استفاده کنید. این کیبوردها تمام اعدادی که کیبورد شما دارد را درهم‌ریخته و به صورت مجازی دراختیارتان قرار می‌دهد تا رمز خودتان را به کمک آن‌ها وارد کنید اما دلیل طراحی آن‌ها چیست، چه نقشی در پرداخت امن ایفا می‌کنند و آیا باید از این کیبوردها استفاده کنیم؟
مفهوم کیبورد مجازی چیست و چه کاربردی دارد؟
برخی هکرها قادر هستند بدافزارهایی را طراحی کنند که در سیستم کامپیوتری شما نفوذ کرده و اطلاعات ورودی به صفحه کیبورد را برای کلاهبرداران اینترنتی ارسال کنند. کیبورد مجازی برای کوتاه کردن دست این مجرمان دنیای مجازی از اطلاعات حساس و رمزهای عبور طراحی و پیاده سازی شده است.
آن‌ها شکل ساده‌ای دارند و وقتی روی یکی از این کیبوردها کلیک می‌کنید صفحه کوچکی از اعداد به هم ریخته به همراه کلید پاک کردن و ثبت اطلاعات باز می‌شود شما با حرکت موس روی اعداد رمز خود کلیک می‌کنید و در نهایت دکمه ثبت را می‌زنید. به این ترتیب بدون اینکه از صفحه کلید کامپیوتر خود استفاده کرده باشید رمز را به دروازه پرداخت اعلام کرده‌اید.
پس این کیبوردها برای افزایش امنیت درگاه‌های پرداخت پیاده سازی شده است اما به راستی تا چه حد در تامین این هدف موفق عمل کرده‌اند؟
آیا استفاده از کیبورد مجازی امنیت پرداخت را بالا می‌برد؟
پاسخ این سوال بسیار دشوار است پاسخ بله و خیر است! بله از آن جهت که امکان سوء استفاده بدافزارها از صفحه کیبورد حقیقی شما را می‌گیرد و نه از آن جهت که خیال شما را از امنیت راحت می‌کنند و ممکن است باعث شود هنگام پرداخت اشتباهات دیگری مرتکب شوید که راه را برای کلاهبرداران باز می‌کند.
ما چندین دسته بد افزار داریم که ممکن است روی سیستم افراد نفوذ کرده باشند فقط یک دسته از آن‌ها اطلاعات کیبورد را ذخیره می‌کنند، برخی از این بدافزاها از صفحه نمایش شما فیلم‌برداری می‌کنند که اگر در سیستم شما نفوذ کرده باشند هنگام استفاده از کیبورد مجازی به راحتی تمام اطلاعات و رمزهای شما را در اختیار کلاهبرداران قرار می‌دهند. دسته سوم بد افزارها داخل مرورگرها نفوذ کرده و تمام حرکت‌های شما را در کامپیوتر را در اختیار هکرها می‌گذارند به این ترتیب استفاده از کیبوردهای غیر فیزیکی هم کمکی به شما نمی‌کند و اطلاعات خواهی نخواهی سرقت می‌شود.
بسیاری از کارشناسان هشدار می‌دهند، بدافزارهایی که حرکت‌های کیبورد را ذخیره می‌کردند زمانی محبوب بودند و این روزها کمتر مورد اقبال کلاهبرداران اینترنتی هستند، چراکه روش‌های هک و سرقت اطلاعات بانکی به حدی پیشرفت کرده که دیگر نیازی به نصب چنین بدافزارهایی از سوی سارقان احساس نمی‌شود. ارائه این کیبوردها در دروازه پرداخت‌ها تنها احساس امنیت کاذب را در استفاده کنندگان تحریک می‌کند که خود می‌تواند بسیار آسیب رسان باشد و توجه ما را از نکات مهم دیگری که باید مد نظر داشته باشیم پرت می‌کند.
مهمترین مشکلات کیبوردهای مجازی چه چیزهایی است؟
اولین مشکل کیبوردهای مجازی این است که استفاده کردن از آن‌ها دشوار است، کاری که در چند ثانیه می‌توانستیم با کیبورد کامپیوتر خودمان انجام دهیم با کیبوردهای غیر فیزیکی بسیار طولانی‌تر شده و گاهی به افراد استرس وارد می‌کند.
در شرایطی که این روزها اغلب افراد برای خرید اینترنتی و انجام عملیات پرداخت از گوشی همراه خود استفاده می‌کنند بازکردن و استفاده از کیبوردهای که به صورت مجازی در اختیار کاربران قرار می‌گیرد بسیار سخت است.
مشکل دیگر استفاده از این سیستم‌ها در هم ریختگی گیج کننده اعداد است که ثبت رمز عبور و سایر اطلاعات حساس را دشوار کرده و گاهی باعث می‌شود فرد چند بار آن‌ها را اشتباه وارد کند.
در نهایت رابط کاربری این کیبوردها معمولا طراحی خوبی ندارد و گاهی در مونیتورهای کوچک‌تر بازکردن آن‌ها واقعا دشوار است. به دلیل این مشکلات تعداد افرادیکه هنگام ثبت اطلاعات از این ابزارها استفاده می‌کنند بسیار محدود است و برای تامین امنیت پرداخت خود باید دنبال راهکارهای دیگری باشید.
چگونه امنیت پرداخت الکترونیک خود را تامین کنید؟
پرداخت الکترونیکی امروزه زندگی همه را ساده کرده است و به هیچ عنوان نمی‌توان از مزایای آن چشم‌پوشی کرد. برای خرید امن راهکارهای مختلفی وجود دارد که در اینجا به برخی از مهمترین آن‌ها اشاره می‌کنیم.
برای اینکه پرداخت امنی داشته باشید پیش از هر چیزی باید دانش و آگاهی خود را از راهکارهای پرداخت الکترونیک افزایش دهید و روش‌های مختلف فیشینگ و کلاهبرداری اینترنتی را بشناسید.
در گام دوم در حفظ و نگهداری رمز اینترنتی و اطلاعات شخصی بانکی خود کوشا باشید، به هیچ عنوان رمز اینترنتی کارت بانکی خودتان را در اختیار دیگران قرار ندهید یا رمزها را در فایل خاصی داخل کامپیوتر یا تلفن همراه خود ذخیره نکنید. بهترین مکان برای حفظ و نگهداری این رمزها ذهن شما است. از انتخاب رمزهای ساده که به راحتی حدس زده می‌شود مثل ۱۲۳۴ یا تاریخ تولد خودتان پرهیز کنید.
در نهایت کامپیوتر، لپ تاپ و تلفن همراه خود را در اختیار دیگران قرار ندهید، یا از اینترنت رایگانی که در مکان‌های عمومی مثل هتل‌ها یا کافی‌شاپ‌ها در اختیار افراد قرار می‌دهند، برای انجام عملیات پرداخت استفاده نکنید. به هیچ عنوان از سایت‌ها، کانال‌ها یا مراکز نامعتبر و شناخته نشده هیچ نرم افزاری را دانلود نکنید. همیشه این خطر وجود دارد که نرم افزارهای ناشناس حاوی بدافزارهایی باشند. حتما هنگام ثبت رمز کارت یا اطلاعات حساس از کیبوردهای اصلی تلفن همراه خود استفاده کنید و به کیبوردهای دانلود شده اعتماد نکنید.
هنگامی که قصد خرید اینترنتی دارید حتما به صحیح بودن آدرس دروازه پرداخت بانک دقت کنید، برخی کلاهبرداران صفحه‌هایی شبیه دروازه پرداخت بانک‌ها ایجاد می‌کنند تا از این طریق اطلاعات شما را بدزدند و در نهایت به نماد اعتماد الکترونیک فروشگاه اینترنتی دقت کنید، وجود این نماد نشان دهنده این است که سایت قبلا مورد بررسی قرار گرفته و مشکلی برای خرید شما ندارد.
اگر با وجود رعایت همه نکات با کلاهبرداری مواجه شدیم چه کنیم؟
اگر خدای ناخواسته مورد کلاهبرداری اینترنتی قرار گرفتید مرجع رسیدگی به این جرائم دادسرای جرائم اینترنتی است، پس تماس گرفتن با 110 یا مراجعه به کلانتری‌ها کمکی به شما نمی‌کند.
برای شکایت از پیج فروش اینترنتی باید به دادسرا مراجعه کرده و شکایت خود را ثبت کنید و ضمن پرداخت هزینه‌های لازم برای احقاق حق خود تلاش کنید. بهتر است بلافاصله بعد از چنین مشکلی تمام رمزهای بانکی خود را تغییر دهید یا کارت بانکی خود را بسوزانید تا از بروز مشکلات بیشتر پیشگیری شود. حقیقت این است که پیشگیری بهتر از درمان است، پیگیری پرونده‌های قضایی کار وقت‌گیر و پرهزینه‌ای است که به نتیجه رسیدن آن هم تضمین شده نیست.
پیشنهاد ما به شما این است که هنگام انجام خریدهای اینترنتی که ضرورت جامعه امروز است از راهکارهای نوین دادوستد استفاده کنید که امنیت پرداخت شما را تضمین می‌کند. سپارکس امکان دادوستد امن در بستر اینترنت را برای شما فراهم آورده که علاوه بر خرید از سایت‌های اینترنتی بدون دغدغه بتوانید از صفحه اشخاص حقیقی در اینستاگرام و سایر شبکه‌های اجتماعی هم خرید کنید.